دستگاه کلرزن

نحوه عملکرد ضدعفونی با کلر :

در دستگاه کلرزن فرآیند ضدعفونی شامل افزودن اشکال مختلف کلر، مانند گاز کلر (Cl₂) یا هیپوکلریت سدیم یا هیپوکلریت کلسیم ، به آب است. با ورود کلر، هیپوکلروس اسید (HOCl) و یون‌های هیپوکلریت (OCl⁻) تشکیل می‌شود که عوامل ضدعفونی‌کننده فعال هستند. این ترکیب به عنوان کلر کل شناخته می‌شود.

کلر با نفوذ به دیواره‌های سلولی میکروارگانیسم‌ها ، آن‌ها را آسیب‌پذیر کرده و عملکردهای اساسی سلولی، از جمله تنفس و سنتز DNA را مختل می‌کند. مقدار کلر مورد نیاز برای ضدعفونی مؤثر به غلظت آلاینده‌های موجود در آب بستگی دارد. سطوح بالاتر آلاینده‌ها نیاز به دوزهای بیشتری از کلر برای دستیابی به ضدعفونی کامل دارند.

باقی‌مانده کلر آزاد :

پس از فرآیند کلرزنی، مقدار باقی‌مانده‌ای از کلر در آب باقی می‌ماند که به آن باقی‌مانده کلر آزاد یا فعال گفته می‌شود. این باقی‌مانده کلر برای جلوگیری از آلودگی مجدد در طول توزیع آب بسیار مهم است. غلظت بهینه کلر در حدود ۰.۵ تا ۲ میلی‌گرم در لیتر معمولاً حفظ می‌شود تا از ضدعفونی مؤثر در عین حفظ سلامت عمومی اطمینان حاصل شود.

اندازه گیری و پایش کلرزنی :

نظارت بر سطوح کلر برای مدیریت مؤثر آب ضروری است. مستندات باید شامل جزئیاتی مانند مکان، زمان، غلظت کلر و فردی که اندازه‌گیری را انجام داده است باشد. سطوح کلر را می‌توان با استفاده از نوارهای تست یا فتومتر یا دستگاه کلر سنج یا ORP METER اندازه‌گیری کرد و تفاوت بین غلظت‌های کلر آزاد و کلر کل به ارزیابی اثربخشی فرآیند ضدعفونی کمک می‌کند.

کاربردهای سیستم‌های کلرزن مایع :

1- تصفیه فاضلاب: کلر در فرآیندهای تصفیه فاضلاب برای اکسیداسیون و حذف مواد آلی استفاده می‌شود و اطمینان حاصل می‌کند که تخلیه به محیط زیست ایمن است.
2- تصفیه آب: به عنوان یک ضدعفونی‌کننده برای از بین بردن پاتوژن‌ها و بهبود کیفیت آب برای مصرف آشامیدنی و استفاده‌های تفریحی عمل می‌کند.
3- سیستم های توزیع آب شهری به جهت جلوگیری از آلودگی آب توسط عوامل آلوده کننده
4- صنایع شیمیایی: کلر نقش مهمی در تولید مواد شیمیایی، از جمله پلاستیک‌ها و مواد حفاظتی ایفا می‌کند.

تأثیر کلر بر تصفیه آب و فاضلاب :

– حذف بو و رنگ: کلر به طور مؤثر بوهای ناخوشایند و رنگ‌های اضافی را از بین می‌برد و کیفیت ظاهری آب را بهبود می‌بخشد.
– تجزیه مواد آلی: کلر با مواد آلی در آب واکنش نشان می‌دهد و آن‌ها را تجزیه کرده و مواد باقی‌مانده ناخواسته را حذف می‌کند.
– ضد عفونی: به عنوان یک ضدعفونی‌کننده قوی، کلر به طور قابل توجهی حضور میکروارگانیسم‌های مضر را کاهش می‌دهد و به این ترتیب بیماری‌های ناشی از آب را به حداقل می‌رساند.
– عامل اکسیدکننده: کلر به عنوان یک اکسیدکننده عمل می‌کند و با مواد آلی و بیولوژیکی در آب و فاضلاب واکنش نشان می‌دهد تا آلاینده‌ها را خنثی و حذف کند. همچنین به هدف قرار دادن آلاینده‌های شیمیایی مانند فلزات سنگین و رنگ‌ها کمک می‌کند.

اجزای سیستم کلرزنی :

یک سیستم کلرزنی معمولی شامل موارد زیر است:
– فریم (شاسی): جهت استقرار کلیه ادوات دستگاه بوده و معمولا از آهن با رنگ ضدخوردگی و یا استنلس استیل ساخته می شود.
– مخزن پلی‌اتیلن: جهت ذخیره محلول آب و کلر کاربرد دارد.
– میکسر: اطمینان حاصل می‌کند که کلر به درستی با آب مخلوط می‌شود.
– پمپ دوزینگ: به طور دقیق کلر را به سیستم آب تزریق می‌کند.
– پنل کنترل: عملکرد سیستم را نظارت و کنترل می‌کند.

تاریخچه و نکات ایمنی استفاده از دستگاه کلرزن :

روش کلرزنی برای اولین بار در اوایل قرن بیستم معرفی شد و از آن زمان به یکی از روش‌های محبوب ضدعفونی تبدیل شده است. نکات کلیدی شامل حفظ سطوح pH بهینه (بین ۷.۵ تا ۸) برای اثربخشی کلر و اطمینان از اینکه غلظت‌های کلر از حد ایمن فراتر نرود تا از خوردگی و خطرات بهداشتی جلوگیری شود.

مدیریت کلر نیاز به احتیاط‌های دقیق دارد زیرا این ماده خاصیت خورندگی و سمی دارد. پرسنل باید از تجهیزات حفاظتی مناسب استفاده کنند و تنها کلری که برای آب شرب تأیید شده است باید استفاده شود. آموزش و برنامه‌های آگاهی برای اپراتورها ضروری است تا خطرات ناشی از تماس با کلر به حداقل برسد.